Kitabın Adı |
|||||||||||||||||||||
|
İçindekiler
1. BÖLÜM: TAVUKÇULUK ENDÜSTRİSİNİN GELİŞİMİ VE TÜRKİYE
TAVUKÇULUĞU... 1
1.1. TAVUKÇULUĞUN TARİHİ GELİŞİMİ 1
1.1.1. Tavukçuluğun Yayılma ve Gelişmesini Etkileyen Faktörler 2
İ.1.2. Tavukçulukta Görülen Değişim ve Gelişmeler 3
1.1.3. Tavukçuluğun Ülke Ekonomisindeki Önemi 9
Hayvansal Protein İhtiyacının Karşılanmasında Tavukçuluğun Önemi ...9
Tavukçuluğun Ülke Ekonomisinde Katkı Şekilleri 9
1.1.4. Türkiye Tavukçuluğu : 10
Tavukçuluğumuzun Tarihi Gelişimi 10
Damızlık İthaller ve Ülke Tavukçuluğumuzu Islah Çalışmaları 12
1.2. TAVUK
IRKLARI 14Evcil Tavuğun Kökeni ve Evcilleştirilmesi 14
Tavuk Irkları ve Sınıflandırılması 16
Ticari Hibritler 21
1.2.3.1. Yumurta Yönlü Ticari Hibritler 22
Kahverengi Yumurtacı Ticari Hibritler 22
Beyaz Yumurtacı Ticari Hibritler 22
Et Yönlü Ticari Hibritler 23
Mini Hatlar 24
Mini Yumurtacılar 24
Mini -Bro Ticari Broylerler 25
2. BÖLÜM: TAVUĞUN BİYOLOJİSİ 27
2.1. TAVUĞUN DIŞ YAPISI 27
Baş 27
Kanatlar 31
Ayaklar ve Bacaklar , 32
Deri 32
2.1.5. Tüyler 32
Tüylenme Bölgeleri 33
Tüy Tipleri 33
Tüylerin Yenilenmesi 35
Tüy Rengi 35
İSKELET 35
KAS SİSTEMİ 38
SİNDİRİM SİSTEMİ 38
Ağız 40
Yemek Borusu 41
Kursak 41
Ön Mide "Beze! Mide" 41
Taşlık (Kaslı Mide) . 42
Oniki Parmak Bağırsağı ve İnce Bağırsak 42
Kör Bağırsak ■., 43
Kalın Bağırsak ; 43
Kloak ve Geri 44
2.4.10. Sindirimle İlgili Diğer Organlar 44
Pankreas .' '..44
Karaciğer '..: 45
2.4.10-3. Safra Kesesi r. 45
Sİ
NİR SİSTEMİ ! ....; 45BOŞALTIM SİSTEMİ 46
İÇ SALGI SİSTEMİ 47
SOLUNUM SİSTEMİ 49
DOLAŞIM SİSTEMİ 51
2.10. ÜREME VE YUMURTANIN OLUŞUMU
53Horozlarda Üreme Sistemi 53
Tavuklarda Üreme Sistemi: 54
2.10.2-1. Yumurtalık 54
Yumurta Kanalı (Oviduct) 55
Yumurta Sarısının Oluşumu 55
Ovulasyon .....56
İnfiındubulum 56
Magnum 57
Isthmus 57
3.10-2.8. Uterus 58
2.10.2.9. Vagina 58
Kloak 58
Yumurtanın Yumurtlanması 59
2.10-2.12. Yumurtanın Kısımları 59
3. BÖLÜM: YUMURTA VE TAVUK ETİ 63
3.1. YUMURTA 63
Yumurtanın Besin Değeri 63
Yumurta Kalitesi 66
3.1.2.1. Yemeklik Yumurtalarda Kalite 66
3.1.2.1.1. Yemeklik Yumurtaların Kırılmadan İncelenmesi 67
Dış Görünüşün İncelenmesi 67
Lamba Kontrolü ile Yumurtaların Kırılmadan İncelenmeleri 68
3.1.2.1.2. Yemeklik Yumurtaların Kırılarak İncelenmesi 69
3.1.2.2. Yumurtalarda İç Kalite Bozuklukları 69
Yumurtaların Kalitelerine Göre Sınıflandırılması 71
Yumurta Kalitesinin Ölçülmesi 72
1.i.2.3.1. Yumurta Dış Kalitesinin Ölçülmesi 73
3.1.2.3.2. Yumurta İç Kalitesinin Ölçülmesi 75
3.1.2.3.2.1 Albumen Kalitesinin Ölçülmesi 75
3.1.2.3.2.2. Yumurta Sarısı Kalitesinin Ölçülmesi 77
3.1.3. Yumurta Kalitesinin Korunması 78
Yumurtaların Soğutulması 78
Yumurtaların Yıkanması 78
Yumurtaların Yağlanması 79
Yumurtaların t)epol anma sı 80
3.2. TAVUK ETİ 81
3.2.1. Tavuk Etinin Besin Kompozisyonu 81
4. BÖLÜM: KÜMESLER VE KÜMES İÇİ ÇEVRE KOŞULLARI 85
4.1. KÜMES YAPILMADAN ÖNCE DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR 85
4.2. KÜMESLERİN PLANLANMASINDA DİKKAT
EDİLECEK
HUSUSLAR 87
4.3. KÜMES TİPLERİ 89
Uygun Kümes Tipinin Seçimi 89
Kümes Tiplerinin Sınıflandırılması 90
Kümes Tipleri ve Özellikleri 92
Açık Kümesler 92
Yarı Kapalı Kümesler 92
Kapalı (Çevre Kontrollü) Kümesler 92
Derin Gübre Kanallı (Deep Pit) Kümesler 92
4.3.3.5.Prefabrik Kümesler 93
Althklı Yer Sistemi Kümesler 93
Yataklıklı Izgara Sistemi Kümesler 94
4.3.3.9. Tam Izgara Sistemi Kümesler 95
4.3.3.9. Kafes Sistemi Kümesler - 96
4.3.3.10. Meyilli ve Tel Tabanlı Kümesler 97
4.3.9.11.Güneş Enerji İle Isıtılan Kümesler 98
KÜMESLERDE İZOLASYON 98
KÜMES EKİPMANLARI 99
Kümeslerde Isıtma Sistemleri ve Ana Makinaları 101
Civciv Muhafaza Çemberleri Ve Atraksiyon Lambaları 103
Yemlikler 103
Yemlik Tipleri 103
Yaş Dönemine Göre Kullanılan Yemlikler 104
Kafes Sisteminde Yemlikler 105
Yem Alarm Saati 105
4.5.6-Suluklar 105
Suluk Tipleri 105
Yaş Dönemlerine Göre Kullanılan Suluklar 106
Kafes Sisteminde Suluklar -107
4.5.7-Yem Tankları ; !lO7
Dökme Yem Ambarları 108
Yem Terazileri : 108
4-5.IÛ. Su Saati '. 108
Işık Ayar Saatleri 108
Gübre Toplama ve Yataklık Kaldırma Ekipmanları ■. 108
Gübre Kurutucular ■. İ..109
Elektrik Tesisatı „ 109
Jenaretör s. ' ' 109
Temizlik ve Sprey Ekipmanları : 109
Taşıyıcı Arabalar '. ..109
Yakma Makinaları (Yakma Fırınları) ', :..: 110
4.5.19-İmha Çukurları : 110
Hayvan Yakalama Ekipmanları 110
Canlı Tavuk Taşıma Sandıkları 110
Ölü Hayvan Taşıma Sandıkları 110
Tavuk Tartım Terazileri 110
Gaga Kesim Makinaları 111
4.6. KÜMES İÇİ İKLİM KOŞULLARI 111
4.6.1. Sıcaklık 112
4.6.1.1.Vücut Sıcaklığının Kontrol Mekanizmaları 112
Rutubet 117
Kümes Havası 118
Toz ve Hava Filitrasyonu 119
Kötü Kokular ve Kaynaklan 120
Amonyak Kokusu Etkisi Ve Önlenmesi 121
4.6.4. Havalandırma 123
4.6.4.1. Tabii Havalandırma 124
Yarı mekanik havalandırma sistemi 124
Mekanik Havalandırma Sistemi 124
Mekanik Havalandırma Sisteminin Elemanları 126
4.6.5. Serinletme 128
Açık Kümeslerin Serinlctilmesi 129
Kapalı Kümeslerin Serinletilmesi 130
5. BÖLÜM: KULUÇKA 131
DÖLLENME 132
CİVCİV EMBRİYOSUNUN GELİŞİMİ 132
5.2.1. Embriyolu Zarlar 135
Amnion 135
Allantoİs '...135
Chorion 136
Yumurta sarısı kesesi ■. 136
Embriyonik Gelişme Dönemleri 136
Hava Boşluğu :,. 140
Embriyo Ağırlığı i 140
5.3. KULUÇKAHANELER 140
Kulu çk ananen in Yerleşim Planlaması 140
Kuluçhanelerin Yapısal Özelliklen 141
Kuluçhane Odaları 143
Kuluçhaneierde Havalandırma 145
Kııluçkahanelerde Rutubet 146
Kuluçkahane Artıkları....: , 146
Kuluçkahane Ekipmanları..^ 147
Kuluçka Ekipmanları 147
Kuluçhaneierde Kullanılan Diğer Ekipmanlar 148
5.4.1. Kuluçkalık Yumurta Kalitesinde Damızlık İşletme ve Sürü
Yönetiminin Etkisi 149
Kuluçkalık Yumurtaların Nakli 150
Kuluçkalık Yumurta Seçimi 151
5.4.3. Kuluçkalık Yumurtaların Depolanması 152
Yumurtaların Soğutulması 152
Yumurta Kabuğunun Nemlenmesi 153
5.4.4. Kuluçkalık Yumurtaların Depolanmasında Çevre Şartları 153
Kuluçkalık Yumurtaların Sınıflandırılması ve Tablalara Dizilmesi 155
Kuluçkalık Yumurtalarda Ön Isıtma 155
Kuluçkalık Yumurtalarda Bakteriyel Bulaşma ve Kontrolü 155
5.5. KULUÇKA SONUÇLARI ETKİLEYEN FAKTÖRLER 157
Kuluçka Sonuçlarının Değerlendirilmesi 158
Döllülük 158
Döllülüğün Belirlenmesi 158
Döllülüğü Etkileyen Faktörler .....159
Sıcaklık '...-159
Rutubet 160
Yumurtaların Çevrilmesi 161
Havalandırma 162
Embriyo Ölümleri 163
Kuluçka Sonuçlarını Etkileyen Diğer Faktörler 163
Kuluçka Aksaklıkları ve Nedenleri 164
5.6. KULUÇKAHANE YÖNETİMİ 164
Kuluçkalık Yumurta İhtiyacının Belirlenmesi 165
Kuluçkalık Yumurtaların Nakli 165
Kuluçkalık Yumurtaların Sınıflandırılması ve Tablalara Dizilmesi 166
Kuluçkalık Yumurtaların Makinaya Konması 167
Kuluçka Odalarında Hava Filitrasyonu 167
Civciv Dağıtımı ....167
Kuluçkahanelerde Temizlik ve Dczenfcksiyon ...171
5.6.7.1. Dez enfeksiyon da Kullanılan Kimyasal Maddeler : 172
5.6.8. Damızlık Yumurtaların Dezenfeksiyonu :,. 175
Fumigasyon İşlemleri .■ 176
Formaldehit Fumigasyonu 177
5.6.9. İki Çıkış Arasında Kuluçkahane Temizliği ■. 179
5.6.10. Civciv Kalitesi '. 180
5.6,10.1. Civciv Kalitesi İle İlgili Faktörler ; 180
6. BÖLÜM: ETLİK PİLİÇ YETİŞTİRİCİLİĞİ 183
6.1. BROYLER ÜRETİMİNDE YETİŞTİRME SİSTEMLERİ ™183
Yer Durumuna Göre Yetiştirme Sistemleri ■, 184
Yetiştirme Şekline Göre Broyler Üretim Sistemleri 185
6.2. CİVCİV BÜYÜTME DÖNEMİNDE ISITMA VE SICAKLIK İHTİYACI186
Civciv Büyütme Döneminde Isıtma 186
Sıcaklık İhtiyacı 187
Kısmî Isıtma 188
6.3. YATAKLIK 188
YERLEŞİ
M SIKLIĞI 190AYDINLATMA 190
Pencereli Kümeslerde Aydınlatma 190
Pcncercsiz Kümeslerde Aydınlatma 191
Işık Şiddeti 192
6.7. SU VE SULUK MANEJMANI 192
6.7,1. İçme Suyunun özellikleri
193Suyun Klorlanması 193
Civcivlere Yemden Önce Su Verilmesi: 193
Civcivlere Şekerli Su Verilmesi: 193
Suluk Manejmanı 194
Su Tüketimi 195
6.8. YEMLEME VE YEMLİK MANEJMANI 195
Yemleme Programları 196
Yem Formu 197
Yemlik Manejmanı 198
Yem Zaİyatının Önlenmesi 199
6.9. GAGA KESİMİ 199
ERKEK VE DİŞİ BROYLERİN AYRI OLARA YETİŞTİRİLMELERİ 201
BROYLERLERDE CANLI AĞIRLIĞIN İZLENMESİ
VE
UNIFORMİTE 203
BROYLELERİN KESİM İÇİN YAKALANMASI VE NAKLİYESİ ...204
ÜRETİM DÖNEMİ VE DÖNEMLER ARASI SÜRE 204
SAĞLIK KORUMA 205
7. BÖLÜM: YUMURTA TAVUKÇULUĞU 209
7.1. YUMURTA TAVUKÇULUĞUNDA GELİŞMELER 209
Yumurta Tavukçuluğunun Geleceği 209
Yumurta Tavukçuluğunda Üretim ve Verim Hedefleri 211
Ticari Yumurtacı Hibritİer ve Performansları 212
7.2. YETİŞTİRME SİSTEMLERİ 212
Yetiştirme Dönemine Göre İşletme Tipleri 2! 4
Yetiştirme Şekline Göre Üretim Sistemleri 214
7.3. KAFES SİSTEMİ 215
Kafeste Yetiştirme Sistemleri 215
Kafes Siteminin Avantaj ve Dezavantajları Avantajları 216
Kafes Sistemi Kümesler 218
Büyütme Kümesleri 218
Yumurtlama Kümesleri 218
Civciv Büyütme Kafesleri 219
Piliç Büyütme Kafesi Özellikleri 220
Yumurtlama Kafesleri ve Özellikleri 221
KÜMES EKİPMANLARI 222
KÜMESİN HAZIRLANMASI VE CİVCİVLERİN KÜMESE
YERLEŞTİRİLMELERİ 226
SICAKLIK 227
YERLEŞİM SIKLIĞI 227
7.7. AYDINLATMA 229
İlk Bir Haftalık Dönemde Aydınlatma 230
Büyütme Dönemi Aydınlatma Programları ...230
7.7.2.1. Çevre Kontrollü Kümeslerde Büyütme Döneminde Aydınlatma 231
Açık veya Pencereli Kümeslerde
Büyütme Dönemi Aydınlatma
Programlan 231
Büyütme Döneminde Kesintili Aydınlatma Programlan 235
7.7.3. Yumurtlama Döneminde Aydınlatma Programları 235 |
Çevre Kontrollü Kümeslerde Aydınlatma 236
Açık ve Pencereli Kümeslerde Aydınlatma 236
Kesintili Aydınlatma Programlan 237
Işık Şiddeti 238
Kafes Sisteminde Aydınlatma 239
7.8. YUMURTA TAVUKLARININ YEMLENMESİ VE YEMLEME
PROGRAMLARI 240
7.8.1. Yem Tüketimi ve Yem Tüketimini Etkileyen Faktörler 240
Çevre Sıcaklığı 241
Yemin Enerji Kapsamı ;241
Canlı Ağırlık :. 242
Yaş Ve Verim Dönemlerine Göre Yemleme 242
Yemleme Programlan } ,243
Yem Çeşidine Göre Yemleme Programları 243
Serbest Yemleme -. 243
Kontrollü Yemleme Programlan '.: 244
Yem Kontrol Yöntemleri ; 246
Yem Kısıtlanmasının Uygulanma Şekli s ; 248
Yem Zaiyatı .' .- 249
Yemin Depolanması ,.249
7.9. SU VE SU TÜKETİMİ 250
7.10. GAGA, KANAT VE İBİK KESİMİ : 252
Gaga Kesimi : 252
İbik Kesimi , 252
Kanat Kesimi 253
7.11. TAVUKLARDA KÖ
TÜ ALIŞKANLIKLAR 254Kanibalizm
25^Yerde Yumurta Yumurtlama 255
Yumurta Yeme 2.6
YUMURTA TAVUKÇULUĞUNDA SÜRÜ İKAMESİ -5f
AYIKLAMA 25"
7.14 CANLI AĞIRLIK TARTIMLARI 259
Canlı Ağırlık Tartimlarmm Amacı 260
Örnekleme ve Tartılacak Hayvan Sayısı 260
Canlı Ağırlık Tartım Sonuçlarının Değerlendirilmesi 26C
YUMURT \ VERİMİNİ ETKİLEYEN FAKTÖRLER 262
YUMURTA AĞIRLIĞINI ETKİLEYEN FAKTÖRLER 264
7.16. ZORLAMALI TUY DOKUMU 265
Tüy Döküm Düzeni 265
Kanatlarda Tüy Dökümü 266
Kısmi Tüy Dökümü 268
Zorlamalı Tüy Dökümü 268
Zorlamalı Tüy Dökümünün Nedenleri 269
Zorlamalı Tüy Dökümünde Görülen Uygulama Şekilleri 270
Zorlamalı Tüy Dökümü Metotları 270
Zorlamalı Tüy Dökümü Programları 271
Zorlamalı Tüy Dökme Programlarında Dikkat Edilecek Hususi ar... 2 73
7. 7. K!RIK ÇATLAK YUMURTA ORANININ AZALTILMASI 274
Tavukçuluk İşletmelerinde Yumurta Kalitesinin Korunması 274
Küm;ste Yumurtaların Toplanması 275
/üinurtaların Toplandıktan Sonra Yağlanmaları 275
Yumurtaların Depolanması .'■ 276
7.18. TAVUK GÜBRESİ 276
Üretilen Gübre Miktarı 276
Gübre Kaldırma Sistemleri 277
Tavuk Gübrenin Besin Maddeleri Kapsamı 279
Gübrenin Kurutulması ve Gübre Kurutucular 279
Ta^uk Gübresinin" Kullanımı. 280
8. BÖLÜM: DAMİZLİK TAVUK YETİŞTİRİCİLİĞİ 281
DAMIZLIK İŞLETME TİPLERİ 281
DAMIZLIK KÜMESLERİ 283
DAMIZLIK SÜRÜLERDE YETİŞTİRME SİSTEMLERİ 284
DAMIZLIK SÜRÜLERDE ERKEK-DİŞİ BÜYÜTME
PROGRAMLARI 284
GAGA, İBİK VE TIRNAK KESİMİ 286
8.7. DAMIZLIKLARIN YEMLENMESİ 286
Kalsiyum İhtiyacı ve Grit Yemleme 287
Yumurta Yönlü Damızlıkların Yemlenmesi 287
Et Yönlü Damızlıkların Yemlenmeleri 288
DAMIZLIK HATLARDA CANLI AĞIRLIK
KONTROLLERİ VE
UNIFORMITE 288
DAMIZLIK KATLARDA ERKEK-DİŞİ ORANI 289
DAMIZLIK SÜRÜLERDE ZORLAMALI TÜY
DÖKÜMÜ
UYCULAMASI 290
SUN'I TOHUMLAMA L.29Î
9. BÖLÜM: TAVUKÇULUK İŞLETMELERİNDE TUTULAN
KAYITLAR 295
KAYIT ÇEŞİTLERİ 296
KULUÇKAHANE İŞLETMELERİNDE TUTULAN KAYITLAR 298
1BROYLER (ETLİK PİLİÇ) İŞLETMELERİNDE
TUTULAN
KAYITLAR 300
TİCARİ YUMURTA TAVUKÇULUĞU
İŞLETMELERİNDE
TUTULAN KAYITLAR 301 i.
DAMIZLIK İŞLETMELERDE TUTULAN KAYITLAR 304
10. BÖLÜM: TAVUKÇULUKTA GENETİK VE ISLAH. 307
10.1. KANTÎTATİF KARAKTERLERİN KALITIMI 308
Kalıtım Derecesi ■ 308
Sürü Yönetiminin Önemi 309
Heterosis (Melez Azmanlığı) .; 310
Genetik Karakterler Arasında Negatif (Anlogonistik) Korelasyon 310
10.2. TAVUKLARDA EKONOMİK ÖNEMİ
OLAN BAZI
KARAKTERLERİN KALITIMI I 310
10.2.2. Tüy Renginin Kahfımı .'....',..., 311
Dominant Beyaz Tüy Rengi : 311
Resesif Beyaz Tüy Rengi 312
Yumurta Veriminin Kalıtımı 312
Vücut Özelliklerinin Kalıtımı 314
Yaşama Gücü .' 315
Cinsiyete Bağlı Bodurluk .' : 315
Bodur Ticari Yumurtacılar 316
Bodur Broyler Damızlıklar 316
Kan Grupları 316
Letal Genler ve Gelişine Anormallikleri 317
10.3. YETİŞTİRME SİSTEMLERİ 317
Standart Irklar ve Varyeteler 317
Saf Hatlar 317
10.3. HAT MELEZLERİ
318Irk
Akrabah Yetiştirme 318
Tek Taraflı Seleksiyon 318
Karşılıklı Seleksiyorı 319
10.4. ÇİFTLEŞTİRME YÖNTEMLERİ 319
Sürü Çiftleştirmesi 319
Grup Çiftleştirmesi 319
İO.4.3. Sun'i Tohumlama 320
10.5. SELEKSİYON YÖNTEMLERİ 320
10.5.1. Bireysel Seleksiyon 320
lÜ.5.2.PedigriScleksiyonu 320
Familya Seleksiyomı 321
Kan Grubu Sistemine Göre Seleksiyon 321
10.6. GÜNLÜK CİVCİVLERDE CİNSİYET AYIRIMI .'..321
Kanat tüylerine Göre Cinsiyet Ayırımı 321
Tüy Rengine Göre Cinsiyet Ayırımı 322
Ayak Rengine Göre Cinsiyet Ayrımı 322
Doğal Otoseks :. 323
Japon Yöntemi İle Günlük Civcivlerde Cinsiyet Ayrımı 323
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------