ÝÇÝNDEKÝLER
KOYUN VE KEÇÝLERÝN GENEL ÖZELLÝKLERÝ – KOYUN VE KEÇÝ
IRKLARI – KURULACAK ÝÞLETMEDE DOÐRU HAYVAN IRKI SEÇÝMÝ. 13
Koyun ve keçi arasýnda benzerlik, fark ve sosyal iliþkiler
14
Koyun ve keçi ýrklarý 18
Koyun ýrklarý
18
Koyunlarda vücut yaðlarý ve yaðlý kuyruk özellikleri 19
Yerli koyun ýrklarý 23
Akkaraman
23
Kangal Akkaraman
24
Güney Karaman
25
Morkaraman (Kýzýlkaraman)
26
Daðlýç (Herek – Gýcýk) 27
Ývesi
28
Çine Çaparý
29
Sakýz (Çeþme koyunu)
30
Karagül
31
Norduz
32
Tuj
33
Herik
34
Hemþin
35
Malya
36
Acýpayam 37
Kývýrcýk 38
Karayaka
39
Gökçeada (Ýmroz) koyunu
40
Karacabey Merinosu (Anadolu Merinosu)
41
Anadolu Merinosu
42
Orta Anadolu Merinosu (Konya Merinosu)
43
Ramlýç
44
Pýrlak
45
Karya
46
Polatlý koyunu
47
Bafra koyunu 48
Eþme
49
Karakaþ 49
Koçeri 49
Pýrýt 50
Þavak Akkaraman
50
Tahirova
50
Sönmez
51
Türkgeldi
51
Çukurova koyunu 51
Çukurova Asaf koyunu
52
Zom 52
Hasak
52
Hasmer
53
Bandýrma
53
Hamdani
53
Menemen
53
Kamakuyruk (Kama Kuyruk) 54
Çandýr ve Kesper
54
Ödemiþ koyunu 54
Yabancý (kültür) koyun ýrklarý 54
Merinos
55
Rambouillet
56
Southdown
56
Lincoln 57
Dorset
57
Suffolk
57
Callipyge
57
Keçi ýrklarý
60
Yerli keçi ýrklarý……………………………………………………………………………
61
Ankara keçisi (Angora keçisi) (Tiftik keçisi) ………………………………………….
61
Ankara (renkli tiftik) keçisi………………………………………………………………
62
Kýl keçisi (Kara keçi) ……………………………………………………………………..
63
Norduz Keçisi……………………………………………………………………………..
64
Kilis keçisi………………………………………………………………………………….
65
Halep keçisi (Þami keçisi = Þam keçisi = Damascus keçisi =
Suriye keçisi = Filistin keçisi) ……………………………………………………………
66
Honamlý keçisi…………………………………………………………………………….
67
Türk Saanen keçisi………………………………………………………………………..
69
Gökçeada keçisi…………………………………………………………………………..
69
Akkeçi………………………………………………………………………………………
69
Ýspir keçisi………………………………………………………………………………….
70
Kaçkar keçisi………………………………………………………………………………
70
Abaza keçisi……………………………………………………………………………….
70
Gürcü keçisi (Tiflis keçisi) (Kafkas keçisi) …………………………………………….
70
Maltýz keçisi (Malta keçisi) (Ada keçisi) ………………………………………………
70
Yabancý (kültür) keçi ýrklarý……………………………………………………………..
71
Hayvansal lifler (yün, tiftik, kaþmir, Angora ve diðerleri) ve
özellikleri………….
71
Kurulacak iþletmelerde doðru hayvan ýrký seçimi……………………………………
74
Ülkemiz koyunculuðunda verimi artýrmak amacýyla yapýlan
melezleme çalýþmalarý…………………………………………………………………..
77
Ülkemiz keçi yetiþtiriciliðinde verimi artýrmak amacýyla yapýlan
melezleme çalýþmalarý 78
Sürü içinde verim ve genetik kalitenin artýrýlmasý – ilgili
teknik kavramlar..
79
Romanov ýrký koyunlarýn özellikleri ve ülkemiz þartlarýna
uygunluðu…………….
80
Ile de France ýrký koyunlarýn özellikleri ve ülkemiz þartlarýna
uygunluðu………..
82
Çoban ve önemi…………………………………………………………………………..
84
Çoban köpekleri…………………………………………………………………………..
85
Kaynaklar…………………………………………………………………………………..
86
KOYUN – KEÇÝ BESLEME…………………………………………………………. 89
Koyun ve keçi beslemede kaliteli kaba yem ve kaliteli mera
kavramlarý………..
90
Kaynaklar…………………………………………………………………………………..
91
KOÇ BESLEME………………………………………………………………………… 92
Koç besleme (yaþama payý – koç katýmý – flushing)…………………………………
92
Yaþama payý düzeyinde besleme………………………………………………………
93
Koç katýmý döneminde besleme ve flushing………………………………………….
93
Koç katýmýna hazýrlýk dönemi…………………………………………………………..
94
Koç katýmý ve flushing……………………………………………………………………
95
Ülkemizde uygulanan flushing pratiði…………………………………………………
99
Koç katýmýnda ve genel manada koyun baþýna kullanýlacak koç
sayýsý…………
100
Yeni koçlarýn sürüye katýlmasý ve inbreeding depression………………………..
102
Koçlarýn yaþama payý ve koç katýmý dönemlerindeki enerji-besin
madde ihtiyaç tablolarý – açýklamalar………………………………………………..
103
Koçlarýn sürüden çýkarýlma þartlarý…………………………………………………..
113
Koç beslemede örnek rasyonlar………………………………………………………
114
Kaynaklar…………………………………………………………………………………
115
ANAÇ KOYUN BESLEME………………………………………………………… 116
Koyunda puberta, östrus ve tohumlama yaþý………………………………………
116
Yýl içinde birden fazla kuzulama sistemleri
(hýzlandýrýlmýþ kuzulama sistemi – accelerated lambing) ………………………..
119
Koyunda suni yolla mevsim dýþý gebelik oluþturulmasý……………………………
122
Koyunlarda kuzu döneminden baþlamak üzere tohumlama
öncesi ve sonrasý dönemde beklenen büyüme hýzlarý…………………………….
124
Koç katýmý öncesi hazýrlýk dönemi……………………………………………………
124
Koyunlarda koç katýmý döneminde besleme ve flushing………………………….
125
Koyunda gebelik teþhisi………………………………………………………………..
134
Gebe koyunlarýn beslenmesi – ilk 100 gün…………………………………………..
135
Gebe koyunlarýn beslenmesi – doðuma 50 gün kala………………………………
137
Doðuma birkaç gün kala ve doðumda koyun besleme …………………………..
142
Laktasyondaki koyunlarýn beslenmesi: erken laktasyon (0-8
hafta)…………..
144
Laktasyondaki koyunlarýn beslenmesi: geç laktasyon (9-16 hafta)…………….
148
Koyunlarýn sütten kesilmesi…………………………………………………………..
150
Doðum sonrasý tekrar gebe kalma zamanlamasý, þartlarý ve
beslenme………
150
Anaç koyunlar için yaþama payý, gebelik ve laktasyon
dönemlerinde
enerji-besin madde ihtiyaç tablolarý – açýklamalar………………………………..
151
Anaç koyunlar için rasyon örnekleri………………………………………………….
156
Kaynaklar…………………………………………………………………………………
167
KUZU BESLEME…………………………………………………………………….. 169
Doðumdan itibaren sütten kesime kadar olan dönemde kuzu besleme………
169
Kuzularýn sütten kesilmesi…………………………………………………………….
181
Koyun sürüsünün yenilenmesi ve yeni kuzularýn
sürüye katýlmasý (replacement rate) ……………………………………………….
183
Kuzu büyütme programlarý……………………………………………………………
184
Süt kuzusu beslenmesi…………………………………………………………………
186
Anaç (damýzlýk) olarak kullanýlacak diþi kuzularýn beslenmesi…………………..
187
Anaç (damýzlýk) olarak kullanýlacak erkek kuzularýn beslenmesi………………..
188
Kasaplýk kuzularda besi programlarý…………………………………………………
189
Kasaplýk kuzularda büyüme hýzlarý ve ýrk karþýlaþtýrmalarý………………………
194
Kasaplýk kuzularda besleme metotlarý………………………………………………
204
Uzun süreli kuzu besisi ve ekonomik deðerlendirmesi –
Kurban Bayramý uygulamasý………………………………………………………….
206
Kuzu büyümesinde mera etkisi……………………………………………………….
209
Kaþak kuzu besisi……………………………………………………………………….
211
Dýþardan besi amaçlý satýn alýnan kuzularýn besisi………………………………..
211
Yapaðý verimi için kuzu besleme……………………………………………………..
211
Kýrkým……………………………………………………………………………………..
214
Kuzularda ve toklularda büyüme oranlarý ve enerji-besin
madde ihtiyaç tablolarý – açýklamalar………………………………………………..
215
Kuzu baþlangýç ve kuzu büyütme rasyon örnekleri………………………………..
218
Kuzu besisine alýnacak kuzular için rasyon örnekleri……………………………..
222
Kaynaklar…………………………………………………………………………………
235
KEÇÝ BESLEME………………………………………………………………………. 241
Keçilerde yem tüketimi………………………………………………………………..
243
Erkek ve diþi keçilerde puberta, östrus, tohumlama
yaþý ve tohumlama canlý aðýrlýklarý…………………………………………………..
246
Yýl içinde birden fazla oðlaklama sistemleri
(hýzlandýrýlmýþ oðlaklama sistemi – accelerated kidding) ………………………..
249
Doðumdan baþlayarak üretim ömrünün sonlanmasýna kadarki
dönemde erkek ve diþi keçi besleme………………………………………………..
251
Doðumdan itibaren sütten kesim dönemine kadar oðlak besleme…………….
251
Oðlaklarda sütten kesim kriterleri…………………………………………………..
258
Sütten kesim – 6 ay yaþ dönemi oðlak besleme
(damýzlýk erkek ve diþi keçi besleme) ……………………………………………….
259
Kasaplýk keçi besleme (keçi besisi) ve keçi etinin özellikleri……………………..
264
6 ay – çiftleþme dönemi diþi keçi besleme ve flushing……………………………
267
Gebe keçilerin beslenmesi…………………………………………………………….
271
Laktasyondaki keçilerin beslenmesi…………………………………………………
274
Büyümekte olan diþi çepiçlerin gebelik ve laktasyon
enerji-besin madde ihtiyaçlarý………………………………………………………..
279
Kuru dönemdeki keçilerin beslenmesi……………………………………………….
282
Yeni doðan oðlaklarýn doðumdan itibaren gebe kalýp doðum
yapýncaya kadarki dönemde bir bütün halinde beslenme rejimleri…………….
284
Doðum sonrasý tekrar gebe kalma zamanlamasý, þartlarý ve
beslenme………
286
Damýzlýk teke besleme ve flushing…………………………………………………..
287
Keçi sürüsünün yenilenmesi – yeni oðlaklarýn sürüye katýlmasý
(replacement rate) ve ölüm oranlarý………………………………………………..
291
Saanen keçisi beslenmesi……………………………………………………………..
291
Keçi sütü ve insan saðlýðý bakýmýndan önemi………………………………………
295
Keçi ve oðlaklarýn enerji-besin madde ihtiyaç tablolarý –
açýklamalar………….
297
Fiber üretimi için keçi besleme……………………………………………………….
308
Ankara (Angora) keçisi beslenmesi………………………………………………….
308
Kaþmir (Cashmere) keçisi beslenmesi………………………………………………
316
Keçi ve oðlaklar için rasyon örnekleri………………………………………………..
318
Kaynaklar…………………………………………………………………………………
347
KOYUN VE KEÇÝ BESLEMEDE KULLANILAN
MERA VE DÝÐER YEM KAYNAKLARI……………………………………….. 352
Hayvancýlýk iþletmelerinde yýllýk yem ihtiyacýnýn belirlenmesi…………………..
352
Hayvancýlýk iþletmelerinde yem için ayrýlacak depo alan ölçüleri……………….
359
Çayýr ve meralar……………………………………………………………………….. 364
Çayýr ve meralarda zehirli bitkiler……………………………………………………
367
Ülkemiz mera varlýðý, özellikleri ve coðrafi bölgelere göre
daðýlýmý……………
369
Mera kalitesi ……………………………………………………………………………
372
Merada yem tüketimi ve hayvan performansý…………………………………….
378
Merada yem tüketiminin ölçülmesi………………………………………………….
384
Koyun ve keçilerin merada otlama davranýþlarý……………………………………
386
Meraya ilave olarak yapýlacak yem takviyesi ………………………………………
388
Birim mera alanýnda bulundurulacak koyun-keçi sayýsý hesaplamasý………….
393
Diðer yemler…………………………………………………………………………….
396
Silaj………………………………………………………………………………………..
396
Þeker pancarý ve yan ürünleri…………………………………………………………
397
Þeker pancarý…………………………………………………………………………….
397
Þeker pancarý posasý……………………………………………………………………
398
Melas……………………………………………………………………………………..
398
Þeker pancarý yapraklarý……………………………………………………………….
398
Saman…………………………………………………………………………………….
399
Anýz………………………………………………………………………………………..
400
Mýsýr küspeleri…………………………………………………………………………..
401
Soya küspesi……………………………………………………………………………..
401
Pamuk tohumu ve pamuk tohumu küspesi (Adana küspesi) ……………………
401
Ayçiçeði küspesi (AÇK) …………………………………………………………………
401
Yonca ve Ryegrass otlarý………………………………………………………………
402
Arpa……………………………………………………………………………………….
402
Tane yemlerine uygulanan kýrma, öðütme ve peletlemenin etkisi……………..
403
Ot ve samaný doðranmanýn sindirim ve besin deðerine etkisi…………………..
404
Diðer yemler…………………………………………………………………………….
404
Kaynaklar…………………………………………………………………………………
405
BESLENMEYE BAÐLI KOYUN VE KEÇÝ HASTALIKLARI……………….. 408
Rumen timpanisi (þiþme) ……………………………………………………………..
408
Rumen asidozu………………………………………………………………………….
409
Laminitis ve diðer ayak problemleri………………………………………………….
410
Karaciðer apsesi………………………………………………………………………..
412
Abomazum deplasmaný………………………………………………………………..
412
Gebelik toksemisi (ketozis) (sleepy sickness)
(pregnancy toxemia) (twin-lamb/kid disease) …………………………………….
413
Metabolik hastalýklarýn birbiri ile baðlantýsý………………………………………..
414
Hipokalsemi (peri-parturient hypocalcemia) (milk fever)
(lambing/kidding sickness) (downer ewe/doe syndrome) ………………………
415
Beyaz kas hastalýðý……………………………………………………………………..
416
Koyunda bakýr zehirlenmesi…………………………………………………………..
417
Keçilerde bakýr yetersizliði (enzootic ataxia) (swayback) ……………………….
418
Magnezyum yetersizliði (hipomagnezemi) (çayýr tetanisi)
(grass tetany = grass staggers) ……………………………………………………..
418
Keçilerde iyot yetersizliði – guatr (goiter in goats) ……………………………….
420
Ýdrar taþlarý (urinary calculi) (water belly) …………………………………………
420
Ankara keçilerine Özel, strese baðlý düþükler
(abort) (nutritional abortion) …………………………………………………………
422
Kolostrum yetersizliði………………………………………………………………….
423
Sarkýk oðlak sendromu (floppy kid syndrome) ……………………………………..
423
Enterotoksemi (aþýrý yemeye baðlý hastalýk = overeating disease)
(pulpy kidney) ……………………………………………………………………………
424
Botulism………………………………………………………………………………….
425
Listeria (listeriosis) …………………………………………………………………….
426
Keçi ve koyunda poliensefalomalasi – beyin doku
yumuþamasý ve nekrozu (polioencephalomalacia) ……………………………….
427
Postitis (prepusyum yangýsý) (sünnet derisi yangýsý) (pizzle
rot)………………..
427
Koyun ve keçilerde beslenmeyi olumsuz etkileyen
parazitler ve koyun derisi ile ilgili ekonomik kayýplar……………………………..
428
Kaynaklar…………………………………………………………………………………
429
HAYVAN SAÐLIÐI VE SÜRÜ YÖNETÝMÝ……………………………………. 430
Sürü yönetimi
430
Hayvan saðlýðý..
432
Koyun ve kuzularda tavsiye edilen aþýlama
programý ve paraziter mücadele…………………………………………………….
432
Kaynaklar…………………………………………………………………………………
433
|